Монголын боловсрол миний жишээн дээр

Миний түүх

2010 онд 12-аар ангиа төгсөөд ирээдүйн мэргэжлээ сонгох гэдэг хүндхэн асуудалтай тулгарлаа. Тухайн үеийн миний байдал хэцүүхэн байсан тул мөрөөрөө явж байгаад Улаанбаатар дээд сургуулийн интерьер дизайны ангид орчихож билээ. Хүндхэн байсан гэдэг нь миний дэргэд зөвлөгөө өгчихөөр ганц ч хүн байгаагүй билээ. 12-р ангийн хонхны баяраа хүртэл ганцаараа бэлдэж ганцаараа явсансан. Хэн ч надад цэцэг өгөхөөр ирээгүй шиг санагдаж байна. Би гомдсон эсэхээ сайн мэдэхгүй байна бүрэг ичимхийгээсээ болоод сэтгэл хөдлөл тааруулдаа. 

Сургууль сонгох цаг ирлээ хөөрхөн зурах авьяастай болохоор нэмэлт шалгалтаар зураг авах ангиудад л орохоор сонгож байсан. Өөр бусад мэргэжлүүдийн талаар төсөөлөл мэдлэг ч байхгүй. тэр үед чинь нэт ч ховор, компьютер ч үнэндээ түгээмэл байгаагүй байхаа. айл бүрт компьютер байх нь ховор байсан. 

Тэгээд миний очиж анкет бөглөсөн 3 сургууль байдаг юм. Улаанбаатар дээд сургууль - интериер дизайны анги , ШҮТИС - архитектур , ХААИС - эдийн засаг. Бодохнээ хамгийн тааруу хувилбарыг нь сонгочихсон юм шиг. Шүтис-д мат болон гар зургийн шалгалт авж байсан бөгөөд матийн маань оноо 593 байсан шиг санагдаж байна. Харин зургийн шалгалтанд нь орж байгаа хүүхдүүд ихэвчлэн юу авдагийг мэддэг, дугуйлан сэкцэнд явчихсан хүүхдүүд байсан харин би юугаа ч мэдэхгүй яваад орчихсон. Хөөрхий тэр шалгалтаас нэлээн тааруу оноо аваад орж чадахгүйн байна гээд хаяад яваад өгсөндөө. Шалгалтанд нь нэг ваар тавиад багш нь шртиклээрээд гэрэл сүүдэрийг нь гаргана шүү гэхэд нь штриклэнэ /энэ үгийг би зөв бичээд байгаа эсэхээ бас л мэдэхгүй байна/ гэж юуг хэлээд байгаан болоо гэж бодож билээ. Харин ХААИС-д 600-гийн босогтой эдийн засгийн ангийг азаар авчихаж билээ. тэгэхдээ эдийн засаг гэж яг ямар ямар мэргэжлийг ярих гээд байгааг нь ойлгоогүй билээ ямартаа ч өндөр босогтой байхаар сонгочихож билээ. Тэгээд Улаанбаатар сургуулийн интерьер дизайн гээд содон мэргэжил нүдэнд өртөөд бас зургийн шалгалт нэмэлтээр авна гээд сургуулийн ажилтан тайлбарлаж байсан. Анкетаа өгөөд шалгалтаа хүлээж байтал шалгалт авахаа больсон матын оноогоор нь жагсаагаад эхний 30 хүүхдийг авна гэсний 12т миний нэр явж байлаа. Сургууль нь бас гэртэй ойрхон. Хамаатны хүүхдүүд ч тэнд хэд нь сурж байгаа соносгдож байсан тэгээд тийшээ орчихсондоо. ХААИС тэр 2 тоо ямар их эргэлзсэн гээч. 2 тамгатай сертфикатаа баричихаад хараад сууна. Хаяа ХААИС-д эдийн засагтаа орсон бол одоо юу болчихсон юу хийж байгаа болоо гэж бодогддог. Ганц л мэдэх юм тэр мэргэжил магадгүй надад таалагдаад би нэлээн дажгүй сурах байсан байх учир нь тоонд дуртай мөн Улаанбаатарт орсон эдийн засгийн хичээлдээ нэлээд сайн байсан юм. 

Тэгээд одоогийн Олон Улсын Улаанбаатар сургуульд 4жил Интерьер дизайн мэргэжлээр 3.4 голч дүнтэйгээр дипломоо онц дүнтэй хамгаалж 2014 онд төгссөн билээ. Харин төгссөний дараа тухайн мэргэжлийн монгол дох зах зээл нэлээн тааруу ихэвчлэн шинэхэн халтуурны компани байсан бөгөөд шинэхэн гаруудыг яг тоогооч хэдэн сар цалингүй л гэж тохирж байж ажиллуулна тэгээд хамаг ажлаа овоолчихно. 

Тэгээд би ... би ч гэждээ ... аав ... дахин архитектураар магистр хамгаалах санал гаргаж ШҮТИС-д магистраар бүртгүүлээд сурж эхлэв.

Өөр мэргэжлээс архитектур хамгаалах гэж байгаа тул зөрүү хичээл үзнэ гэлээ. Зөрүү хичээл нь 60-аас илүү кредит болбол магистрт биш бакалаварт сууна азаар минийх 59 болж билээ. Азаар ч гэждээ. Магистр зөрүү хичээл нь бараг 1.5 жил сурахаар байсан бөгөөд 1 кредит нь магистрын тухайн үеийн 1кредитын төлбөр болох 94.0 орчим төгрөг төлнө гэсэн үг. Харин бакалаврын хичээлийн 1 кридетийн төлбөр нь тухайн үедээ 64.0 орчим байсан. Тэгээд би 3 жилийн хичээлийг бараг 9,10 саяаар үзэхээр болов. Тэгээд сургалтын систем болон оюутны тоо гэх мэт асуудал манай хувийн сургуулиас шал ондоо байсан. Би бие даалтаа өгөх гэж оочирлож байсан. ганц ч таньдаг хүн байхгүй бас л хэцүүхэн байсан шүү. бие даалт үзүүлэх өдөр 30 оноо маргааш нь 25 оноо нөгөөдөр 20 оноо гэх мэт багасаж байлаа. би уг нь цагт нь амжиж хийсэн ч шалгуулах гэж ойчирлосоор байтал 20, 15 оноо луу явчихна. Яг намайг орох жил төгсөж байсан инженер найзаасаа л асууна шүү дээ. номын сан нь хаана юм? номоо хаанаас авах юм? тэр анги нь хаана байдаг юм? гээд л ...

Бидний багш болон сургалтын системийн алдаа

ШҮТИС-н багш нарын яриаг соносоход оюутнуудынхаа идэвхгүй сулбагар байдлыг гайхаж суудаг. Би ч гэсэн хаяа гайхдаг матын билүү нэг хичээл дээр сууж байтал нэг оюутан цаад талын ширээн дээр нам унтаж байсан үнэхээр харамсалтай тэр тэнд суухын тулд хэдэн төгрөг төлж байгаа бол эцэг эх нь тэр мөнгийг нь олох гэж яаж, зовж зүдэрч олж байгаа бол гэтэл энэ ухаангүй мулгуй амьтан нам унтаж байх юм бодвол өчигдөр оройжингоо найзуудтайгаа интернет тоглоомын газар байсан боловуу? яав ч ээж аавдаа туслаад хэн нэгэн сайхан сэтгэл гаргаад ингэтлээ ядарчихсан байх гэсэн бодол орж ирсэнгүй.....

Мөн Багш нар оюутнуудыг хичээлийн нэмэлт материалыг өөрсдөө олж унших ёстой өөрсдийн заасан хичээл нь нэгээхэн хэсэг бөгөөд илүүг өөрсдөө судалж олох ёстой гэж үзэцгээдэг энэ буруу биш гэсэн зарим асуудал байдгийг баш нар анзаардаггүй юм шиг энэ талаар доор дурдана ...

Доор дурдсан санаанууд бол зөвхөн миний олж ядсан дутмаг санаанууд болно.

1. Интерьер дизайн гэдэг нь дотор орон зайг загварчлах, гоо зүй хүнд тохируулж дизайнчлахыг хэлнэ. Харин юуны доторх орон зай гэж... мэдээж барилга байгууламж. Орон сууц болон иргэний барилга байгууламж. Гэтэл би улаанбаатар сургуульд сурж байхдаа энэ талаар тодорхой онолын мэдлэг мэдээлэл авж байгаагүй. Сүүлд ШҮТИС архитектурын мэргэжлээр суралцаж байхдаа мэдэж авсан бөгөөд ихэд гайхсан билээ. Юуны доторхыг шийдэж байгаагаа, мөн түүний үүсэл хөгжилийг бид яахаараа мэддэггүй билээ!

Энэ нь Улаанбаатар сургуулийн дизайны тэнхимийн сургалтын төлөвлөгөөний хамгийн том алдаа бөгөөд одоогоор магистраа төгсөөд өөрийн сургуульдаа багшлан монголдоо хамгийн шилдэг, шинэлэг сургалт, мэдлэг, практикаараа алдаршсан тийм л сургууль, тэнхим болгох чинь хүсэлтэйгээр сурж байгаагаа нуух юун. /Манай сургууль нь солонгос хэл, монгол судлал гэсэн сургалтууд нь харин сайн шүү. Төгссөн сургуулиа муу хэлэхээс илүү алдааг нь засах хүсэлтэй, мөн би сургуульдаа бол үнэхээр дуртай шүү. сайхан цаг мөчүүд өнгөрсөн билээ./
Хэрэвээ төгсөөд манай сургууль намайг ажилд авах юм бол шүү дээ. 

Тиймээс би магистраа төгсөх ганц хөтлөл нь өөрийн төгссөн сургуульдаа багшилж эдгээр алдаануудыг засахыг оролдох мөн өөрийн сургуульдаа монголдоо хамгийн шинэлэг дизайны сургууль болохыг хүссэн хүссэлдээ тэмүүлдэг билээ.

Мөн энэ мэргэжлээр сурах гэж байгаа сонирхол байгаа хүн бүхэнд архитектур, интерьер дизайн мэргэжлийн холбогдолт талаар бага зэрэг мэдээлэл өгий.

Architecture is both the process and the product of planning, designing, and constructing buildings or any other structures.[3] Architectural works, in the material form of buildings, are often perceived as cultural symbols and as works of art. Historical civilizations are often identified with their surviving architectural achievements.

The term architecture is also used metaphorically to refer to the design of organizations and other abstract concepts. From Wikipedia, the free encyclopedia

Interior design is the art and science of enhancing the interiors of a space or building to achieve a healthier and more aesthetically pleasing environment for the end user. An interior designer is someone who plans, researches, coordinates, and manages such projects. Interior design is a multifaceted profession that includes conceptual development, space planning, site inspections, programming, research, communicating with the stakeholders of a project, construction management, and execution of the design. From Wikipedia, the free encyclopedia

Архитектураар сурж байгаа, ажиллаж байгаа хүн бүхэн энэ номыг мэддэг байх 

Architect's Handbook

The Architects’ Handbook provides visual and

technical information for most building types likely

to be encountered by architects, designers and

building surveyors. 

The distinctive

contribution of this book is that it concentrates more

on the overall character of buildings, and not on

excessive detail or too much technical information.

Энэхүү номын агуулгатай таницацгаая

CONTENTS

AIRPORTS/НИСЭХ ОНГОЦНЫ БУУДАЛ

The Airport/Онгоцны буудал

The Terminal/Терминал

Air Traffic Control Towers/Нислэгийг удирдах газрын цамхагууд

BUSINESS PARKS/Зогсоолын үйл ажиллагаа

Detailed Considerations

CINEMAS/КИНО ТЕАТР

Detailed Design

Servicing Facilities/Үйлчилгээний байгууламж

Alternative Cinema Accommodation

COMMUNITY CENTRES/ОЛОН НИЙТИЙН ТӨВҮҮД

Community Consultation and Briefing

Sustainability/Тогтвортой байдал

Design Issues

CREMATORIA/ШАТААХ ЗУУХ

Schedule of Accommodation

EDUCATION: SCHOOLS/БОЛОВСРОЛ: СУРГУУЛЬ

History/Түүх

Types of Space

Building Design Issues

Grounds

Facilities Management

Provision for Under-5s

Primary

Middle Schools/Дунд сургууль

Secondary Schools

Special Schools

EDUCATION:

UNIVERSITIES AND COLLEGES/ БОЛОВСРОЛ: ИХ ДЭЭД СУРГУУЛЬ БОЛОН КОЛЛЕЖ

Schedules of Accommodation

Other Considerations

Changing Educational Needs

Changing Social Expectations

Planning New Facilities

Conclusions

EDUCATION:

ART, DESIGN AND MEDIA STUDIOS/ БОЛОВСРОЛ: УРЛАГ, ДИЗАЙН БОЛОН МЕДИА СТУДИ

Design Studios

Workshops

Drawing Studios

FARM BUILDINGS/ АЖ АХУЙ БАРИЛГА

The Origins of the Modern Farm

Current Trends

Future Trends and the Need for New

Planning Controls

Design Considerations

Design and Appearance

Types of Farm

Energy Requirements

Examples of Types of Stock Housing

Storage Buildings

FIRE STATIONS/ГАЛ ТҮЙМЭРТЭЙ ТЭМЦЭХ ГАЗАР 92

Schedule of Accommodation 93

HALLS OF RESIDENCE AND HOSTELS/ЦОГЦОЛБОР ХОТХОН БОЛОН ЗОЧИД БУУДЛЫН ЗААЛ ТАНХИМ 99

Halls of Residence 99

Hostel and Shared Accommodation 104

Foyers 106

HEALTH SERVICE BUILDINGS/ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ БАРИЛГА 108

Hospital Departments 116

Hospital Support Services 127

Community and Locality Hospitals 129

Health Centres and General

Medical Practice Premises 131

Mental Health Services and their Buildings 132

Nursing Homes 134

HOSPICES/ АСРАХ ГАЗАР 137

Detailed Design 138

HOTELS/ ЗОЧИЛ БУУДАЛ 142

Categories of Hotels 142

Locations 142

Functional Relationships 143

Guest Rooms 145

Entrances 148

Lobbies 148

Restaurants, Bars, Function Rooms 149

Employee Facilities 151

Technical Areas 152

HOUSING AND RESIDENTIAL BUILDINGS/ АМИНЫ ОРОН СУУЦ БОЛОН ЦОГЦОЛБОР ХОТХОН 154

Public Sector 156

Private Sector Development 159

PPG 3 (Housing) 160

Brownfield Sites 160

Lifetime Homes 160

Site Topography 162

Site Layout and Access 163

Pedestrian Access 166

Services 166

Private Garages 167

Relationship to Other Buildings 169

Dwelling Design Standards and Regulations 172

Classification of Plan Types 177

Selecting Plans 178

Flats: Building Types 182

Flats: Types of Access 183

Duplex and Triplex Sections 184

Flats: Determining Factors 184

Internal Function 187

Main Entrance 187

LivindReception Rooms 187

Dining Room 187

Study 187

Specialist Rooms 187

Kitchens 188

LaundryAJtility Spaces 191

Bedrooms

wc

Storage

Safety and Security Generally

INDUSTRIAL BUILDINGS/ АЖ ҮЙЛДВЭРИЙН БАРИЛГА

Site Selection

Development Options

Site Layout

Basic Building Type Selection

Site Development

Selection Strategy

Factories

Factory Building Types

Warehouses

Layout

Warehouse Building TypesIHandling

Workshops

Workshop Tenancies: Building Type

Building Environment

Waste Removal

Planning for Fire Control

Environmental Compartmentation

Workplace Design

Amenity and Hygiene

Loading Bays

LABORATORIES/ ЛАБОРАТОРИ

Space Standards

The Laboratory Space

Offices

Back-up Rooms

Lab Storage Areas

Fitting Out

Engineering Services

Building Fabric

LANDSCAPE WORKS/ ЦЭЦЭРЛЭГТ ХҮРЭЭЛЭН

Design Factors

General Features of Landscape Works

Private Gardens

Public and Commercial Landscape Works

Street Furniture

Public Open Spaces and Parks

LAW COURTS/ ШҮҮХ

Types of Court

The Court Building

The Crown Courtroom

The Courtroom Environment

The Courthouse

Design Variations with Non-Crown Courts 551

LIBRARIES AND LEARNING

RESOURCE CENTRES/ НОМЫН САН БОЛОН СУДАЛГААНЫ ТӨВ 253

Schedule of Accommodation and

Detailed Design 254

Building Services 259

MUSEUMS AND ART GALLERIES/ МҮЗЕЙ БОЛОН УРАН ЗУРГИЙН ГАЛЕРЕЙ

The Organisation of the Collection

The Role of the Museum

The Museum Today

Accessibility

The Message of the Building

Visitor Centres

Design of the Museum

Extending the Museum Wings

Access and Circulation

Communication Signage

Design for Curatorial Needs and

Conservation Work

Detailed Design

Information Technology

Environment

Lighting

Security

OFFICES/ ОФФИС

History

Trends

Spaces

Layout

Technology and Power

Environment

Settings

Shell and Scenery

PUBS

The Pub Atmosphere

Pub Usage

RELIGIOUS BUILDINGS/ ШАШНЫ БАРИЛГА

Religious Affiliation

Christian Churches

Mosques

Synagogues

Hindu Temples

Sikh Temples

RESTAURANTS AND CATERING FACILITIES/ РЕСТОРАН БОЛОН ХООЛ ХҮНСНИЙ ХАНГАМЖИЙН БАРИЛГА

Planning Factors

Restaurant Types and Space Allowances

Kitchens and Catering Facilities

Counters/Serving Areas

WC Provision

Legislation

SHOPS AND RETAIL/ ДЭЛГҮҮР БОЛОН ЖИЖИГЛЭН ХУДАЛДАА

Terminology

Detailed Design

Small Shops

Medium-size Stores and Supermarkets

Shopping Centres/Superstores/Hypermarkets

SPORTS FACILITIES/ СПОРТЫН БАРИЛГА

Stadiums: General Design

Athletics

Sports Pitches and Courts

Swimming

Tennis

Equestrian

THEATRES AND ARTS CENTRES/ ТЕАТР БОЛОН УРЛАГИЙН ТӨВ

Organisation

ReceptiodFront of House

Auditorium

Stage/Backstage

Supporting Areas

Regulations

VEHICLE FACILITIES/ ТЭЭВРИЙН ХЭРЭГСЭЛИЙН БАЙГУУЛАМЖ

Detailed Design

Car Park Design

Petrol Stations

Vehicle Showrooms

Vehicle Services

Bus and Coach Stations

Transport Interchanges

YOUTH HOSTELS/ ЗАЛУУСЫН АМРАЛТ ЗУГААЛГА

Types of Youth Hostel

Detailed Design

ZOOS AND AQUARIUMS/ АМЬТАНЫ ХҮРЭЭЛЭН БОЛОН АКВАРИУМ

Zoos: Detailed Design

Aquariums: Design

Marine Animal Parks, Oceanariums, etc.

DESIGN FOR ACCESSIBILITY/ ЗАГВАРЫН ХҮРТЭЭМЖ

Guidance and Principles

Approaches

Entrances

Internal Circulation

Lavatories

Showers, Bathrooms, Changing Facilities

Kitchens

Counters and Work Surfaces

Windows and External Doors

Controls

Protection

Support

Information

Specific Buildings

Existing Buildings

Legislation

DRAWING PRACTICE AND

PRESENTATION/ ЗУРГИЙН ДАДЛАГА БОЛОН ҮЗҮҮЛЭН 408

Traditional Drawing Skills 408

Organisation of Drawings 410

Projections 41 1

Sections 413

Scales 414

Lettering 415

Expressing Sizes 417

Presentation of Dimension Lines and Sizes 417

BIBLIOGRAPHY AND REFERENCES/ НОМ ЗҮЙ БОЛОН ТАЙЛБАР  41 9

CONVERSION OF UNITS 428

INDEX

Гурав. ЦААШИД ШИЙДВЭРЛЭХ АСУУДЛУУД

Ийнхүү боловсрол судлал Монгол улсад богино хугацаанд шинжлэх ухааны бие даасан чиглэл болж, хөл дээрээ зогссон чтүүнийг монголын нийгмийг шинэ зуунд төлөвшүүлэн хөгжүүлэх үндсэн зүтгүүр болсон боловсролын хөгжлийн онол, аргазүйн шинжлэх ухаан гэдэг утгаар нь өндөр дээд шатанд гарган хөгжүүлэх дараагийн их зорилт та бидний үеийнхэнд ногдож байна.

Монголын боловсролын хөгжил нь юуны түрүүнд өөрийн өнгө аястай хөгжлийн философитой байхаас эхэлнэ. Системийн хөгжлийн ерөнхий зураглалгүй явж ирсэн нь манай боловсролын эмзэг тал юм. Нийгмийн хөгжлийн төлөвлөлтгүй монголын нөхцөлд мэргэжлийн болон дээд боловсрол зохицуулалтгүй зах зээлийн эрэлтэд хөтлөгдсөөр, тогтвортой хөгжих боломжгүй байсаар байна. Өнөөдөр төрөлжсөн сургалттай ахлах сургуулиудыг байгуулах, энэ чиглэлээр баримтлах бодлогыг гаргах, системийг түүнд бэлтгэх асуудал тулгамдаж байна. Бусад орнуудад ерөнхий ба мэргэжлийн боловсролын залгамжийг ахлах сургуулийн агуулгаар хангаж, хөдөлмөрийн зах зээл дээр 9 жилийн (ахлах сургуулийн 3, бакалаврын 4, магистрын 2)мэргэжлийн бэлтгэлтэй хүн гаргаж байхад манай улсын 4 жилийн бакалаврын дипломтой хүн тэдэнтэй ажлын байрны төлөө өрсөлдөхөд хүрч байна. Бусадтай өрсөлдөх боловсролын зах зээлийг өөрийн хөрсөнд бий болгох нь энэ цаг үеийнхний үүрэг болоод байна.

Монголын боловсрол суд­лалын хөгжлийн зураглалыг гаргаж, судалгааны чиглэлийг нарийвчлахнь ойрын зорилт. Монгол хүн судлал, монгол хүний хөгжилд үзүүлэх нөлөөлөл, монголчуудын менталитетийнсудалгаанд суурилжмонголын хүүхэд, залуучуудын хөгжил болон сурах чадварыг судлан тогтоох, монголын боловсролын философийг томъёолох, монголын хүүхэд, насанд хүрэгчид, өндөр настнуудыг сургах технологио шинэчлэн боловсруулах явдал чухал юм. Судлаачдаа бэлтгэж мэргэшүүлэх, судалгааны дэвшилтэт аргазүй эзэмшүүлэх, мастер, доктор бэлтгэх сургалтын чанарыг эрс дээшлүүлэх, судалгаа, сургалтын нэгдэлийг хангах, гадаад орнуудтай хамтарсан судалгаа хийх, судалгааны ажлын шинжлэх ухааны түвшинг дээшлүүлэх асуудал бидний ойрын зорилт болж байна. Судалгаа, сургалтын нэгдмэл ажиллагааг шинжлэх ухаан, боловсролын салбарт хангах, ШУТ-ийн бодлого, төсөл, хөтөлбөр, судлаач бэлтгэлийн нэгдсэн бодлогыг уялдуулах нь одоо бүрдсэн шинжлэх ухааны нөөцийг үр ашигтай ашиглах зохистой арга зам мөн. Эдгээр зорилтыг шийдвэрлэж чадвал ойрын жилүүдэд монголын боловсрол судлалын чадавхибусадтай өрсөлдөх хэмжээнд хүрч хөгжих боломж бүрдэнэ.

/аль хэдэн жилжийн өмнө нь онгод ороод бичиж байсан зүйлээ харалгүйгээр шууд нийтлэв./

Бодвол гурав гэсэн хэсгийг өөрөө бичээгүй бололтой